Środowisko naukowców natomiast jest podzielone w sprawie antyoksydantów i ich zbawiennego wpływu na nasze zdrowie i wygląd, a część wręcz uważa, że zbawienna rola przeciwutleniaczy to kolejny „chwyt reklamowy” mający na celu zwiększenie sprzedaży określonych wyrobów spożywczych.
Działanie przeciwutleniaczy
Podstawowym zadaniem przeciwutleniaczy jest ochrona organizmu człowieka przed stresem oksydacyjnym. I tutaj pojawia się pytanie: co to jest stres oksydacyjny? Już wyjaśniam. Pod tajemniczą nazwą kryje się zjawisko procesów utleniających zachodzących przy współudziale wolnych rodników. Równowaga środowiska wewnętrznego zostaje zaburzona. Zbyt duża liczba wolnych rodników prowadzi właśnie do powstania stresu oksydacyjnego.
Zjawisko to ma niekorzystny wpływ na skórę, która staje się ziemista, uwidaczniają się pierwsze oznaki starzenia i zmęczenie.
W przypadku znacznego niedoboru przeciwutleniaczy przedłużający się stres oksydacyjny może przyczynić się do rozwoju
Wolne rodniki produkowane są w każdej komórce podczas procesu oddychania komórkowego, jednakże przyczynami powstania stresu oksydacyjnego są na przykład zanieczyszczenie środowiska, promieniowanie, palenie tytoniu, stany zapalne w organizmie, dieta uboga w antyoksydanty, a także spożywanie żywności zawierającej konserwanty, pozostałości pestycydów i metale ciężkie.wielu chorób, na przykład miażdżycy, chorób serca, udarów mózgu, nowotworów, cukrzycy, czy zwyrodnienia plamki żółtej.
ORAC czyli miara aktywności przeciwutleniaczy
Większość przeciwutleniaczy nie występuje w roślinach w „czystej” formie (czyli w postaci jednego tylko składnika). Jest to zwykle bogata mieszanka wielu lub nawet bardzo wielu substancji bioaktywnych z których tylko część ma właściwości antyoksydacyjne.
Dlatego też efektywność danej rośliny jako przeciwutleniacza oceniana jest globalnie wskaźnikiem zwanym ORAC (ang. Oxygen Radical Absorption Capacity), co można by przetłumaczyć jako Zdolność Absorpcji Wolnych Rodników. Wskaźnik ten jest miarą nie tylko ilości substancji antyoksydacyjnych zawartych w danej roślinie ale również ich zdolności do neutralizowania wolnych rodników.
Tabela
Gdyby przyszło mi wypisywać wszystkie produkty, które zawierają antyoksydanty to lista byłaby bardzo długa, dlatego postanowiłam umieścić w tabeli najpopularniejsze i ogólnodostępne artykuły.
Tabelę znajdziecie, jako zdjęcie do artykułu z uwagi na niedoskonałość skryptu.
Antyoksydanty w diecie
Bardzo ważne jest codzienne dostarczanie przeciwutleniaczy wraz z dietą. W codziennym jadłospisie powinny znajdować się owoce i warzywa bogate w karotenoidy i witaminę C (np. czarne porzeczki, pomarańcze, pomidory, brokuły), tłuszcze roślinne stanowiące źródło witaminy E, mleko i przetwory mleczne dostarczające witaminę A, nasiona roślin strączkowych bogate w cynk oraz orzechy bogate w selen.
Aby uzupełnić dietę w antyoksydanty, można stosować suplementy diety. Oferta rynkowa tych preparatów ciągle się powiększa, zwłaszcza w kategorii suplementów hamujących procesy starzenia i poprawiających urodę. W związku z tym pojawia się także ryzyko nadmiernego spożycia antyoksydantów. Należy pamiętać, że nadmiar przeciwutleniaczy może być szkodliwy dla zdrowia tak samo, jak ich niedobór i zamiast chronić przed stresem oksydacyjnym, może go nasilać.
Algi – naturalne przeciwutleniacze
O spirulinie i chlorelli czytaliście już w innych artykułach, ale przy tym temacie należy do nich obowiązkowo wrócić. Zawierają bowiem ogromną ilość niezbędnych do funkcjonowania organizmu substancji odżywczych. Są spożywane od wielu lat przez ludność zamieszkującą tereny południowej Azji, Afryki czy też Ameryki Południowej. Algi, oczywiście te jadalne, znane są ze swoich doskonałych właściwości odżywczych ale też wysokiej zawartości chlorofilu, beta karotenu i innych barwników działających na komórki ludzkie jako przeciwutleniacze.
Leczą również większość popularnych dolegliwości, m. in. astmę, niepokój, depresję, hipoglikemię, zmęczenie, kłopoty trawienne i zaburzenia uwagi.
Pomagają w utracie zbędnej masy ciała, wspomagają pamięć i zdolność koncentracji oraz odtruwają organizm. Wspomagają działanie układu oddechowego i stawów oraz wydalanie zbędnych substancji i toksyn. Zawierają więcej niezbędnych składników odżywczych i żelaza niż większość potraw, jakie na co dzień spożywamy.
Zapobiegają procesom starzenia. Należy tutaj podkreślić, że zawarte właśnie w algach przeciwutleniacze umożliwiają naszemu organizmowi skuteczną walkę z toksynami i wolnymi rodnikami.
Algom przypisywane są właściwości odmładzające, wyszczuplające i upiększające. Usuwają toksyny, wiążą toksyczne substancje, wnikają w komórki tłuszczowe i stymulują przemianę materii.
Poprawiają gładkość i elastyczność naszej skóry. Obniżają poziom cukru we krwi, a także poziom cholesterolu.
Jagody goji, jako najbogatsze źródło przeciwutleniaczy
O goji również był osobny artykuł, dlatego tutaj tylko przybliżę o co mniej więcej chodzi.
Goji to jasnopomarańczowe lub czerwone owoce kolcowoju pospolitego i chińskiego- krzewu z rodziny psiankowatych. Charakteryzują się wysoką zawartością cennych składników pokarmowych.
Cieszą się one szerokim zastosowaniem zarówno w przemyśle kosmetycznym, jak i żywnościowym, głównie ze względu na zawartość przeciwutleniaczy, które chronią komórki DNA przed uszkodzeniami wywołanymi wolnymi rodnikami lub promieniowaniem UV. Uważa się, że takie uszkodzenia się gromadzą, co według naukowców skutkuje utratą elastyczności i sprężystości skóry i mechanizmów obrony w skórze przyspieszając proces starzenia.
Duża zawartość antyoksydantów w owocach goji przyczynia się do spowalniania procesów starzenia, wygładzania cery, zachowania jędrności skóry i ochrony przed nowotworami. Obecnie owoce goji stosowane są jako środek o wielokierunkowym oddziaływaniu prozdrowotnym: wzmacniającym i regulującym pracę układu trawiennego, poprawiającym stan skóry, wspomagającym funkcjonowanie układu odpornościowego, korzystnie oddziałującym na ogólną kondycję fizyczną organizmu oraz opóźniającym procesy starzenia.
Gdzie jeszcze znajdę przeciwutleniacze?
Jednym z głównych źródeł substancji o silnych właściwościach antyoksydacyjnych są owoce jagodowe. Największą zawartością przeciwutleniaczy z produktów owocowych przetworzonych odznaczają się wina (pamiętajmy jednak, aby nie przesadzić z jego ilością ;)).
Warzywa również stanowią bogate źródło antyoksydantów, jednak ich zawartość jest znacznie mniejsza niż we wspomnianych wyżej owocach. Najwięcej przeciwutleniaczy znajduje się czosnku, jarmużu oraz brukselce.
W grupie warzyw istotną rolę jako źródło antyoksydantów spełnia pomidor, jak i jego przetwory.
Kolejnym roślinnym źródłem charakteryzującym się dużą liczbą antyutleniaczy są nasiona roślin strączkowych, zwłaszcza soi.
Produkty zbożowe charakteryzują się na ogół mniejszą zawartością przeciwutleniaczy aniżeli owoce, czy warzywa.
Istotnym źródłem są również nasiona roślin oleistych, a mianowicie olej sojowy i kukurydziany.
Smakosze czekolady mogą dodać do jadłospisu porcję czarnej czekolady.
W tym momencie może niektórych zadziwię, ale szczególnie dużą zawartością antyoksydantów charakteryzuje się herbata. Rodzaj i ilość tych związków zależy w głównej mierze od jej typu. W zielonej herbacie jest ich więcej. Związki antyutleniające obecne są również w ziołach i przyprawach.
Trwałość przeciwutleniaczy
Zależy przede wszystkim od rodzaju przeciwutleniacza. Proces gotowania bardzo często niszczy witaminę C. Jednak w przypadku pomidorów proces gotowania uwalnia większe ilości antyoksydantów.
Podsumowując:
Dobrze było by zadbać o to, by na Twoim talerzu codziennie znajdowały się produkty zwalczające wolne rodniki. Do najsilniejszych antyutleniaczy zalicza się witaminy E i C oraz selen.Witaminę E znajdziesz w migdałach, nasionach słonecznika, orzechach, zielonej kapuście, morelach, czerwonym pieprzu i szpinaku oraz oleju słonecznikowym.
Natomiast źródłem witaminy C są wszystkie warzywa i owoce, przy czym najwięcej jej jest w czarnej porzeczce, natce pietruszki i czerwonej papryce.
Duże ilości selenu zawierają dorsz, tuńczyk, mięczaki, homar, kawior, ostrygi, płastuga pospolita i makrela oraz nasiona słonecznika, gryka, chleb chrupki i soczewica.
Ważne!
Aby zapewnić sobie wystarczającą ochronę przed wolnymi rodnikami, spróbuj jadać więcej warzyw i owoców zamiast innych przekąsek.
Wprowadź zwyczaj, że zamiast tradycyjnie jednej jarzynki do obiadu podawane są dwie. Nie zapomnij, że do produktów warzywnych i owocowych zalicza się też soki i koktajle.
MATERIAŁ OBJĘTY PRAWAMI AUTORSKIMI I PISANY NA ZAMÓWIENIE FORUMDIETA.PL JEGO PUBLIKACJA W INNYCH ŹRÓDŁACH WYMAGA PISEMNEJ ZGODY.
